1. تشکیل پرونده مالیاتی؛ قدم اول بعد از ثبت شرکت
پس از ثبت رسمی شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها، شما طبق قانون موظف هستید حداکثر ظرف مدت ۴ ماه برای شرکت خود در اداره امور مالیاتی منطقه فعالیت، اقدم به تشکیل پرونده مالیاتی نمایید.
چرا این مرحله مهم است؟
زیرا تمامی مراحل بعدی مانند دریافت کد اقتصادی، ارسال اظهارنامه‌ها، پرداخت مالیات و استفاده از معافیت‌ها فقط در صورتی امکان پذیر است که پرونده مالیاتی داشته باشید.
مدارک لازم برای تشکیل پرونده مالیات شرکت های تازه تاسیس:
- کپی روزنامه رسمی ثبت شرکت
- اساسنامه شرکت
- کارت ملی و شناسنامه اعضای هیئت‌مدیره
- گواهی امضا از دفاتر اسناد رسمی
- سند یا اجاره‌نامه رسمی محل فعالیت
- فرم ثبت نام مالیاتی (در حوزه مالیاتی دریافت می‌شود)
مثال واقعی:
شرکت “نگار فن‌آور نوین” که در خرداد ۱۴۰۴ ثبت شده، اگر تا مهر همان سال تشکیل پرونده ندهد، مشمول جریمه خواهد شد حتی اگر هیچ درآمدی نداشته باشد.
2. دریافت کد اقتصادی؛ هویت مالیاتی شرکت شما
کد اقتصادی چیست؟
کدی ۱۲ یا ۱۶ رقمی است که برای شناسایی شرکت در سیستم مالیاتی کشور به کار می‌رود. این کد را باید روی تمامی فاکتورها، قراردادها و گزارشات مالی شرکت درج کنید.
چرا دریافت آن الزامی است؟
- بدون کد اقتصادی نمی‌توانید فاکتور رسمی صادر کنید
- قرارداد با شرکت‌ها و نهادهای دولتی امکان‌پذیر نخواهد بود
- ممکن است مشمول جریمه استفاده از فاکتور غیرمجاز شوید
- نکته: برای دریافت کد اقتصادی، باید قبلاً تشکیل پرونده مالیاتی داده باشید.
3. مالیات عملکرد؛ مالیات بر درآمد سالانه شرکت
مالیات عملکرد چیست؟
مالیاتی است که بر اساس سود خالص شرکت در طول یک سال مالیاتی محاسبه و پرداخت می‌شود.
فرآیند آن چگونه است؟
1.هر سال (تا پایان خرداد سال بعد)، باید اظهارنامه مالیاتی تنظیم و در سامانه سازمان امور مالیاتی ارسال شود.
2.در این اظهارنامه درآمدها، هزینه‌ها، دارایی‌ها و سود شرکت را اعلام می‌کنید.
3.در نهایت سازمان مالیاتی، مالیات قابل پرداخت شما را بر اساس سود خالص محاسبه می‌کند.
نرخ مالیات شرکت‌ها:
برای اشخاص حقوقی: ۲۵ درصد سود خالص سالانه
مثال:
اگر سود خالص شرکت شما در سال ۱۴۰۴ مبلغ ۸۰۰ میلیون تومان باشد، مالیات عملکرد شما ۲۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
4. مالیات بر حقوق کارکنان؛ مسئولیت شما به‌عنوان کارفرما
اگر شرکت شما کارمند یا نیروی انسانی دارد، طبق قانون موظف به پرداخت مالیات بر حقوق آن‌ها هستید.
مراحل پرداخت مالیات حقوق:
- محاسبه حقوق ناخالص + مزایا
- کسر مالیات مطابق جدول مالیاتی سالانه
- واریز ماهانه مالیات حقوق به حساب سازمان امور مالیاتی
- ارسال فهرست مالیات حقوق و دستمزد در سامانه مربوطه
مثال:
اگر به کارمند خود ماهانه ۱۵ میلیون تومان پرداخت می‌کنید، باید بخشی از آن (حدود ۱۰٪ تا ۲۰٪ بسته به درآمد) را به عنوان مالیات کسر کرده و به اداره مالیات واریز کنید.
در صورت تخلف چه می‌شود؟
عدم ارسال لیست یا تأخیر در پرداخت مالیات حقوق می‌تواند منجر به جریمه نقدی و حتی بسته شدن حساب‌های شرکت شود.
5. مالیات بر ارزش افزوده (VAT)؛ مالیاتی که شما فقط واسطه آن هستید!
VAT چیست؟
مالیاتی است که شرکت از مشتری دریافت کرده و باید به دولت پرداخت کند. نرخ آن فعلاً 10٪ (10 درصد) است و شامل 10٪ مالیات است.
چه شرکت‌هایی مشمول هستند؟
شرکت‌هایی که کالا یا خدمات مشمول عرضه می‌کنند
شرکت‌هایی که درآمد سالانه آن‌ها از حد خاصی بالاتر می‌رود
زمان‌بندی ارسال اظهارنامه:
هر سه ماه یک بار (فصلی)
از طریق سامانه مالیات بر ارزش افزوده
نکته: ثبت نام در این سامانه الزامی است، حتی اگر فعلاً فعالیت زیادی ندارید.
6. دفاتر قانونی؛ سند رسمی فعالیت مالی شما
هر شرکت باید برای هر سال مالی، دفاتر قانونی مخصوصی تهیه و پلمپ کند:
- دفتر روزنامه: ثبت روزانه تراکنش‌های مالی
- دفتر کل: خلاصه ماهانه حساب‌ها
- دفتر دارایی (در صورت نیاز)
چرا این دفاتر اهمیت دارند؟
اگر هنگام رسیدگی مالیاتی نتوانید این دفاتر را ارائه دهید یا آن‌ها ناقص باشند، ممیز مالیاتی اظهارات شما را رد کرده و خود اقدام به محاسبه مالیات به صورت علی‌الرأس می‌کند (معمولاً به ضرر شما).
7. جرائم مالیاتی شرکت‌ها؛ اگر تکالیف را انجام ندهید…
تخلف جریمه
| ردیف |
نوع تخلف |
میزان جریمه |
| 1 |
عدم تشکیل پرونده مالیاتی |
تا ۱۰٪ مالیات متعلق |
| 2 |
عدم ارسال اظهارنامه |
۳۰٪ مالیات قطعی |
| 3 |
عدم ارائه دفاتر قانونی |
علی‌الرأس شدن و افزایش مالیات |
| 4 |
عدم پرداخت به‌موقع مالیات |
جریمه تأخیر به‌صورت روزانه |
مثال:
اگر شما اظهارنامه مالیاتی سال 1403 را تا ۳۱ خرداد 1404 ارسال نکنید، بدون توجه به درآمد، ۳۰٪ جریمه خواهید شد. اگر هم سودی داشته‌اید، جریمه بسیار سنگین‌تر خواهد بود.
8. معافیت‌های مالیاتی؛ فرصت طلایی برای برخی شرکت‌ها
برخی از شرکت‌ها مشمول معافیت یا تخفیف‌های مالیاتی هستند. حتماً بررسی کنید که آیا شامل شما می‌شود یا خیر.
مواردی از معافیت:
- شرکت های دانش بنیان (تا ۱۰ سال معافیت)
- فعالیت در مناطق محروم یا آزاد تجاری
- شرکت‌های تعاونی روستایی یا کشاورزی
- شرکت‌های صادرات محور
پیشنهاد: برای استفاده از معافیت‌ها، حتماً از مشاور مالیاتی حرفه‌ای کمک بگیرید.
9. نرم افزار حسابداری؛ نظم از روز اول
استفاده از نرم افزارهای حسابداری از همان ابتدای تأسیس باعث می‌شود:
- اطلاعات مالی شما منظم و قابل پیگیری باشد
- گزارش‌گیری برای اظهارنامه‌ها ساده شود
- اشتباهات انسانی کاهش یابد
نرم‌افزارهای معروف ایرانی:
هلو (ساده و کاربرپسند)
سپیدار (حرفه‌ای و کامل)
راهکار، تدبیر و…
نتیجه‌گیری و پیشنهاد نهایی
اگر شرکت تازه‌ای تأسیس کرده‌اید، بهتر است از همان ابتدا نگاه دقیقی به تکالیف مالیاتی داشته باشید. رعایت این قوانین نه تنها باعث جلوگیری از جرائم می‌شود، بلکه اعتماد شرکای تجاری، مشتریان و حتی بانک‌ها را به شرکت شما افزایش می‌دهد.
پیشنهاد ویژه: اگر به تازگی شرکت ثبت کرده‌اید، با یک حسابدار یا مشاور مالیاتی همراه شوید تا مسیر قانونی و درست را از ابتدا طی کنید.
سوالات متداول درباره مالیات شرکت های تازه تاسیس
آیا شرکت بدون درآمد هم باید مالیات بدهد؟
اگر درآمدی ندارید، مالیات نمی‌دهید ولی حتماً باید اظهارنامه مالیاتی صفر ارائه دهید.
آیا برای شرکت تازه تأسیس دفاتر قانونی الزامی است؟
بله. همه شرکت‌ها باید دفاتر قانونی را پلمپ کرده و تراکنش‌ها را در آن‌ها ثبت کنند.
آیا می‌توان مالیات را قسطی پرداخت کرد؟
در مواردی، بله. با ارائه درخواست کتبی به اداره مالیات و موافقت آن‌ها، مالیات قطعی را می‌توان قسط‌بندی کرد.