چک الکترونیک چگونه کار می‌کند؟
چک الکترونیک به لحاظ عملکرد شبیه به چک های کاغذی است. همانطور که در چک‌های سنتی، فرد صادر کننده اطلاعات و امضای خود را ثبت می‌کند، در چک الکترونیکی نیز تمام این فرایند به صورت دیجیتال انجام می‌شود. سامانه چکاد بستر امنی را برای این نوع مبادلات فراهم کرده تا کاربران بتوانند بدون نیاز به استفاده از چک‌های فیزیکی، به راحتی و با امنیت بالا، معاملات خود را انجام دهند.
مزایای چک الکترونیک
چک الکترونیک به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش توانسته جایگزینی کارآمد برای چک های سنتی شود. برخی از مزایای اصلی آن شامل موارد زیر است:
1.حذف نسخه فیزیکی و کاهش خطر جعل: با حذف چک های کاغذی، احتمال جعل یا سرقت آن ها به شدت کاهش می‌یابد، زیرا تمام مراحل به صورت دیجیتال انجام می‌شود.
2.جایگزینی امضای الکترونیکی با امضای دستی: امضای الکترونیکی جایگزین امضای دستی یا “امضای خیس” شده و این تغییر، بسیاری از مغایرت‌ها و اختلافات ناشی از تطبیق امضا را از بین می‌برد.
3.ارائه خدمات غیرحضوری: کاربران می‌توانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، اقداماتی مانند درخواست صدور چک، تحویل برخط (آنلاین) و تعیین وضعیت چک را انجام دهند.
4.عدم محدودیت در تعداد برگ چک: در چک الکترونیک، برخلاف چک های سنتی، محدودیتی در تعداد برگه های چک وجود ندارد.
5.صرفه‌جویی در مصرف کاغذ: حذف چک‌های فیزیکی باعث کاهش مصرف کاغذ شده و از منظر محیط زیستی نیز تأثیر مثبتی دارد.
6.حذف مراحل زمان‌بر مانند جابه‌جایی چک: فرآیندهای مرتبط با انتقال فیزیکی چک‌ها حذف شده و معاملات سریع‌تر و ساده‌تر انجام می‌شود.
7.کاهش کارمزد و هزینه‌های عملیاتی: به دلیل فرآیندهای ساده‌تر و دیجیتال، هزینه‌های مرتبط با صدور و پرداخت چک کاهش می‌یابد.
8.سرعت بالا در صدور و پرداخت چک: در چک الکترونیک، فرآیندها به شکل سریع‌تری انجام می‌شود و زمان انتظار برای پرداخت چک‌ها کاهش می‌یابد.
9.اطلاع‌رسانی به صاحب چک پس از پرداخت: پس از پرداخت وجه، به صورت خودکار اطلاع رسانی به صاحب چک انجام می‌شود که باعث اطمینان بیشتر و پیگیری دقیق‌تر می‌گردد.
10.کاهش جرائم بانکی: با حذف نسخه فیزیکی و استفاده از امضای دیجیتال ، جرائم بانکی مرتبط با چک‌های جعلی یا دستکاری شده کاهش پیدا می‌کند.
پیش نیازهای استفاده از خدمات سامانه چکاد
برای استفاده از خدمات چک الکترونیک از طریق سامانه چکاد، به موارد زیر نیاز دارید:
- نصب و فعال‌سازی برنامه “هامون” جهت ثبت امضای الکترونیکی.
- فعال‌سازی همراه بانک برای مدیریت حساب‌ها و صدور چک.
- داشتن حساب جاری با قابلیت صدور چک.
مراحل درخواست و صدور چک الکترونیک
صدور چک الکترونیکی، مانند چک های کاغذی، با چندین مرحله ساده و دیجیتالی همراه است. در ادامه مراحل درخواست و صدور چک الکترونیک به طور خلاصه توضیح داده می‌شود:
1. افتتاح حساب جاری
برای صدور چک الکترونیکی، ابتدا باید یک حساب جاری در بانک مورد نظر خود افتتاح کنید.
2. نصب و فعال‌سازی اینترنت و همراه بانک
با فعال سازی همراه بانک و اینترنت بانک، امکان مدیریت حساب‌ها و درخواست چک به صورت غیرحضوری فراهم می‌شود.
3. نصب و فعال سازی اپلیکیشن امضای دیجیتال (هامون)
اپلیکیشن “هامون” برای ثبت و تایید امضای دیجیتالی ضروری است. این امضا جایگزین امضای دستی در چک الکترونیکی است.
4. درخواست دسته چک الکترونیکی
پس از نصب و فعال‌سازی برنامه‌ها، از طریق اینترنت بانک یا مراجعه به بانک، می‌توانید درخواست دریافت دسته چک الکترونیکی کنید.
5. صدور چک الکترونیک
پس از دریافت دسته چک الکترونیک، می‌توانید به سادگی از طریق سامانه بانک یا اپلیکیشن مرتبط، چک‌های الکترونیکی را صادر کنید.
نحوه استفاده از خدمات چک الکترونیک
برای استفاده از خدمات چک الکترونیک، مراحل زیر باید طی شود:
1.نصب و فعال‌سازی نرم‌افزار هامون: این نرم‌افزار برای ثبت امضای دیجیتال ضروری است.
2.فعال سازی خدمت چک الکترونیک: با مراجعه به بانک یا استفاده از اینترنت بانک، خدمت چک الکترونیک را فعال کنید.
3.ثبت درخواست دسته چک الکترونیک: از طریق همراه بانک یا اینترنت بانک، درخواست دسته چک الکترونیک خود را ثبت کنید.
4.دریافت و فعال‌سازی دسته چک الکترونیک: پس از تأیید درخواست، دسته چک الکترونیک شما فعال خواهد شد.
5.گزارش اطلاعات چک‌های الکترونیکی تخصیصی: اطلاعات چک های صادره و دریافتی به صورت گزارش در دسترس شما قرار می‌گیرد.
6.ثبت صدور چک الکترونیک: پس از دریافت دسته چک، می‌توانید چک های الکترونیک را صادر و اطلاعات آن‌ها را ثبت کنید.
7.تایید/عدم تایید دریافت چک الکترونیک: دریافت کننده چک می‌تواند چک صادر شده را تأیید یا رد کند.
8.انتقال/عودت چک الکترونیک: در صورت نیاز، امکان انتقال یا عودت چک به شخص دیگر فراهم است.
9.وصول/صدور گواهینامه عدم پرداخت چک الکترونیک: در صورت عدم پرداخت، می‌توانید گواهینامه عدم پرداخت چک را از سامانه دریافت کنید.
10.واگذاری چک‌های الکترونیک: چک‌های الکترونیکی به راحتی می‌توانند به اشخاص دیگر واگذار شوند.
11.اصلاح واگذاری چک‌های الکترونیک: در صورت بروز اشتباه، امکان اصلاح واگذاری چک وجود دارد.
12.لغو واگذاری چک‌های الکترونیک: در موارد خاص، امکان لغو واگذاری چک نیز فراهم است.
13.گزارش چک‌های واگذار شده (کاغذی/الکترونیک): گزارش کامل چک های واگذار شده به صورت کاغذی یا الکترونیک در دسترس است.
14.گزارش چک‌های موجود در سامانه چک الکترونیک: شما می‌توانید گزارش های مختلف از چک‌های صادره و موجود در سامانه دریافت کنید.
15.دریافت گواهینامه عدم پرداخت چک الکترونیک: در صورت عدم پرداخت چک، گواهینامه آن به شکل الکترونیکی قابل دریافت است.
16.استعلام اقلام چک الکترونیک: شما می‌توانید جزئیات و استعلام اقلام چک الکترونیک را از سامانه دریافت کنید.
نحوه ثبت چک الکترونیکی
پس از دریافت دسته چک الکترونیکی، مشتری می‌تواند با استفاده از درگاه‌های غیر حضوری نظیر اینترنت بانک یا همراه بانک نسبت به صدور چک الکترونیکی اقدام کند. برای این کار، مشتری باید اطلاعاتی از قبیل مبلغ چک، تاریخ سررسید، نام گیرنده یا گیرندگان و سایر اطلاعات مرتبط را ثبت نماید.
امضای الکترونیکی
امضای الکترونیکی تضمین می‌کند که هویت صادرکننده و امضا کننده سند یا پیام شناسایی شده و محتوای آن در طول مسیر انتقال بدون تغییر باقی می‌ماند. این امضا، اطمینان می‌دهد که هیچ گونه تحریفی در اطلاعات رخ نداده و غیر قابل انکار است. امضای الکترونیکی از طریق مراکز صدور گواهی امضای الکترونیکی صادر و در اختیار افراد قرار می‌گیرد.
جمع بندی
چک الکترونیکی به عنوان یک روش امن و سریع در پرداخت های بانکی شناخته می‌شود. از مهم‌ترین مزایای آن می‌توان به افزایش امنیت، کاهش خطر جعل، حذف نیاز به ارسال نسخه فیزیکی، و کمک به حفظ محیط زیست اشاره کرد. سامانه چکاد، که توسط بانک مرکزی ایجاد شده، بستری امن برای صدور، ثبت، تأیید و نقد کردن چک‌های الکترونیکی فراهم کرده است.
4.7/