ماده ۶ قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان
جمع صورتحسابهای الکترونیکی صادره توسط هر مؤدی در هر دوره مالیاتی نمیتواند بیشتر از پنج برابر فروش اظهار شده وی در دوره مشابه سال قبل باشد، به شرط آنکه مالیات آن پرداخت شده یا ترتیب پرداخت آن داده شده باشد.
اگر فروش اظهار شده کمتر از معافیت سالانه ماده ۱۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم باشد، پنج برابر آن معافیت ملاک عمل خواهد بود.
برای واحدهای جدید التاسیس یا فاقد سابقه مالیاتی، پنج برابر معافیت سالانه نیز ملاک است.
صدور صورتحساب بیش از این حد، فقط در صورتی اعتبار دارد که مالیات یا تضمین آن پرداخت شده باشد، وگرنه به آن صورتحسابها اعتبار مالیاتی تعلق نمیگیرد.
این ماده در آبان 1402 طبق ماده ۷ قانون تسهیل تکالیف مودیان اصلاح شد و ارقام سه برابر به پنج برابر افزایش یافت و شرط معافیت ماده ۱۰۱ نیز به آن افزوده شد.
سال قبل |
معافیت ماده 101 |
5 برابر معافیت برای سال بعد |
1402 |
475.000.000 ریال |
2.375.000.000 ریال |
1403 |
1.000.000.000 ریال
1.440.000.000 ریال |
5.000.000.000 ریال
7.200.000.000 ریال |
1404 |
2.000.000.000 ریال |
10.000.000.000 ریال |
حد مجاز در عمل چه اثری دارد؟
اگر مجموع فروش مؤدی در یک فصل از این حد مجاز عبور کند، سامانه به صورت خودکار وضعیت صورتحسابها را در ستون «حد مجاز» به حالت عدول تغییر میدهد.
وضعیت عدول
یعنی مؤدی از سقف مجاز فروش عبور کرده است.
اعتبار مالیاتی خریدار برای آن صورتحساب، موقتاً مسدود میشود.
تنها در صورتی اعتبار به خریدار تعلق میگیرد که فروشنده مالیات را پرداخت یا ترتیب پرداخت را اعلام کند.
وضعیت عدم عدول
فروش در محدوده مجاز بوده و صورتحساب معتبر تلقی میشود.
اعتبار خرید برای خریدار در حالت «دریافت» قرار میگیرد.
اگر صورتحساب در وضعیت عدول باشد، چکار کنیم؟
خریدار:
باید با فروشنده تماس بگیرد.
در صورت عدم اصلاح، صورتحساب را رد کند و دلیل رد را حتماً وارد کند.
فروشنده:
باید بعد از پرداخت مالیات ارزش افزوده یا انجام ترتیبات تسویه مالیات ارزش افزوده صورتحساب اصلاحی صادر کند.
برای استعلام این موضوع که آیا اعتبار به خریدار تعلق گرفته یا خیر می توان از قسمت مشاهده صورتحساب در جدول پرداخت، وضعیت اعتبار خریدار استفاده نمود، که باید در وضعیت دریافت باشد.

- امکان دارد که با وجود وضعیت عدول در ستون وضعیت حد مجاز به دلیل اینکه خریدار هنوز به صورتحساب واکنشی نشان نداده است ، هنوز وضعیت اعتبار خرید در حالت دریافت نباشد که در صورتی که خریدار صورتحساب را تایید کند این مشکل برطرف خواهد شد.
- برای فروشنده در هر دو حالت عدول و عدم عدول صورتحساب بدهی ارزش افزوده اعمال میشود.
مزایا و معایب اجرای ماده ۶
مزایا:
- کنترل مؤدیان صوری
- افزایش انضباط در گردش اعتبار مالیاتی
- جلوگیری از جعل فاکتورهای خرید صوری
معایب و چالشها:
- عدم شفافیت سقف مجاز برای بسیاری از مؤدیان
- پیچیدگی در پیگیری وضعیت اعتبار خریدار
- ریسک رد اعتبار بدون اطلاع قبلی
جمع بندی
وضعیت عدول علامت خطر است برای خریدار، علامت هشدار است برای فروشنده، و نشانهای از رشد تدریجی سامانه مودیان از یک سامانه ثبت محور به یک نظام حکمرانی عددی. حالا وقت آن است که حسابداران و مشاوران مالیاتی، با تسلط بر مفهوم عدول ار مشکلات احتمالی آتی در این زمینه جلوگیری کنند.